Badanie wody
Pierwszy krok do osiągnięcia wody o idealnych parametrachNasze porady
Naukowcy od dawna rozumieją związek między niewidocznymi zanieczyszczeniami znajdującymi się w wodzie a chorobami. Już w pierwszej dekadzie XX wieku filtrowanie i dezynfekcja stały się nieodłącznym elementem uzdatniania wody miejskiej. Wtedy również uchwalone zostały przepisy dotyczące jakości publicznych ujęć wody pitnej.
Dlaczego należy badać wodę?
Woda dostarczana do domu z miasta – małego czy dużego – jest regularnie badana u źródła. Jednak wiele rur znajduje się pod powierzchnią naszych miast od momentu wprowadzenia szeroko pojętego uzdatniania wody. Ta starzejąca się i – niejednokrotnie – pękająca infrastruktura sama w sobie stanowi obecnie ryzyko. Dlatego warto badać wodę w miejscu, gdzie się ją czerpie, czyli w domowym kranie.
A co w przypadku osób mających własne ujęcia wody – czerpiących wodę ze studni, jeziora, a nawet zbiornika na deszczówkę? W tych przypadkach jeśli użytkownik nie zbada wody, nikt za niego tego nie zrobi. Być może woda została zbadana, gdy właściciele wprowadzali się do domu albo gdy kopali studnię głębinową, ale zawartość bakterii w wodzie zmienia się z czasem i na jakość wody mogą wpłynąć ekstremalne warunki pogody, zmiany w sposobie użytkowania terenu albo awaria pobliskiego systemu odkażania wody. Wielu zanieczyszczeń nie można zobaczyć ani nawet wyczuć w smaku, więc jedynym sposobem upewnienia się, że ujęcie wody jest bezpieczne, jest jej badanie. Nawet jeżeli wiadomo, że w wodzie znajdują się określone zanieczyszczenia, na przykład dlatego, że pojawił się czerwony nalot na armaturze, badanie wody pozwoli określić jak poważny jest problem i ułatwi wybór odpowiedniego sposobu uzdatniania.
Kiedy badać wodę?
Cóż, najprostsza odpowiedź to: nieustannie. Nigdy nie wiadomo, kiedy może zmienić się jakość wody. Ale na pewno należy przeprowadzić badanie w przypadku wystąpienia kilku zasadniczych zdarzeń:
Zmiana koloru, smaku albo zapachu wody
Jeśli jakiś członek rodziny ma słaby system odpornościowy spowodowany chorobą albo terapią (na przykład osoby starsze albo małe dzieci, chorzy na raka/w trakcie chemioterapii, osoby poddawane dializom, itp.)
Powiększenie się rodziny
Niewyjaśnione dolegliwości gastryczno-jelitowe u osób pijących wodę z kranu
Wprowadzenie się do nowego domu
W przypadku prywatnych ujęć wody podstawowe badanie w kierunku bakterii i azotanów zalecane jest przynajmniej raz na rok. Inne badania – takie jak twardość wody albo badanie na zawartość żelaza – należy prawdopodobnie przeprowadzić raz albo – na przykład badanie w kierunku zawartości radonu – niezbyt często. Jednak wszystko zależy od występowania naturalnych substancji w lokalnych wodach gruntowych.
Jak odczytywać wyniki badania wody?
Różne laboratoria mogą przedstawiać wyniki w nieco inny sposób, ale jednym z podstawowych wyników, na który należy zwrócić uwagę, jest całkowita liczba bakterii rodziny Coli.
Bakterie z rodziny Coli to grupa bakterii, które mogą pochodzić z różnych źródeł. Można je znaleźć w glebie i rozkładających się organizmach, jak również w układzie pokarmowym człowieka i zwierząt. Więc o ile większość bakterii z rodziny Coli jest niegroźna, niektóre stwarzają poważne ryzyko.
Jeżeli wyniki badań pokażą, że w wodzie znajdują się bakterie z rodziny Coli oznacza to, że ujęcie może być również zanieczyszczone wodami powierzchniowymi, nawozem albo ściekami.
Bakterie kałowe czy E. coli?
Oprócz całkowitej ilości bakterii z rodziny Coli wyniki badań mogą wskazywać ilość bakterii kałowych albo bakterii E.coli. Bakterie kałowe to rodzaj bakterii z rodziny Coli, które żyją w układzie pokarmowym człowieka i zwierząt. Jeżeli wyniki badań wskazują na obecność bakterii kałowych, oznacza to, że wodę zanieczyszczają ludzkie ścieki albo nawóz zwierzęcy. Takiej wody nie należy pić bez gotowania.
Bakteria E. coli to jeszcze bardziej specyficzny rodzaj bakterii z rodziny Coli. Jeżeli wyniki badań wskazują na obecność bakterii E.coli w wodzie, to takiej wody nie należy pić bez przegotowania.
Jak postępować przy skażeniu mikrobiologicznym wody?
Gotowanie wody pitnej
W trakcie szukania przyczyny problemu należy gotować wodę ze studni przed spożyciem albo wykorzystywaniem jej do gotowania. Aby woda była w 100% bezpieczna, należy utrzymywać ją w stanie wrzenia przez pełną minutę.
Odkażanie studni
Aby usunąć bakterie ze studni, należy wsypać do niej dużą dawkę chloru. Ilość chloru zależy od głębokości studni, odczynu pH wody, a także zawartości szlamu i biofilmu. Należy pamiętać, że chlor jest żrący i należy się z nim obchodzić ostrożnie. Należy zostawić go w studni przez przynajmniej 12 godzin, a następnie oczyścić wodę. Mocno chlorowana woda nie jest bezpieczna do picia!
A najlepiej zlecić to zadanie profesjonalistom. Ekspert będzie wiedział dokładnie, ile chloru potrzeba i jak bezpiecznie pozbyć się chlorowanej wody po zakończeniu procesu czyszczenia.
Ponowne badanie wody
Po oczyszczeniu studni należy odczekać 24 godziny i ponownie zbadać wodę. Badanie następnie należy powtórzyć po tygodniu albo dwóch. Po dwukrotnym wyniku „bakterii nie stwierdzono” woda jest bezpieczna do picia – przez pewien czas.
Nawet jeżeli za pierwszym razem w badaniach nie stwierdzono obecności bakterii, nie należy zapominać, jak ważna jest troska o bezpieczeństwo wody pitnej.
Jeżeli studnia została zanieczyszczona jeden raz, może ulec zanieczyszczeniu po raz kolejny. Badając przyczynę problemów i zapobiegając jej, można ograniczyć ryzyko zanieczyszczenia studni w przyszłości.
Istnieje kilka typowych źródeł zanieczyszczeń wody
Należy pamiętać, że wiele studni czerpie wodę z warstwy wodonośnej. To oznacza, że jeśli sąsiadujące ze sobą gospodarstwa nie troszczą się odpowiednio o swoje studnie, woda może ulec zanieczyszczeniu.
Regularna kontrola wody ze studni
Należy pamiętać, że jakość wody ze studni zmienia się w ciągu roku. Aby chronić zdrowie domowników, należy badać wodę przynajmniej raz w roku. Warto robić to na przykład wiosną, kiedy studnia może zostać zanieczyszczona wiosennymi roztopami, wodą deszczową albo powodziową.
Należy również wziąć pod uwagę badanie wody, gdy:
W okolicy zmienił się sposób gospodarowania ziemią
Zmieniła się jakość wody
Członek rodziny cierpi na niewyjaśnione dolegliwości gastro-jelitowe
Zastosowanie systemu uzdatniania wody
Niestety, niektórych problemów nie da się uniknąć. Jeżeli nie da się kontrolować źródła zanieczyszczenia, warto zainstalować system uzdatniania wody, który dezaktywuje bakterie i inne mikroorganizmy.
Istnieją różne opcje. Systemy instalowane pod zlewem uzdatniają wodę płynącą z określonego kranu. Oznacza to, że na przykład uzdatniana jest woda płynąca z kranu w kuchni. Jednak woda w łazience nie jest uzdatniona. Uzdatnianie wody dla całego domu jest nieco droższe. Jednak systemy tego typu pozwalają na uzdatnianie całej wody dopływającej do domu – woda płynąca z każdego kranu jest bezpieczna.
Istnieją również różne technologie uzdatniania wody. Zmiękczacze wody i filtry węglowe nie dezynfekują wody. I, ogólnie rzecz biorąc, system odwróconej osmozy nie robi tego również. Efektywną dezynfekcję wody gwarantują: promienie UV, chlorowanie i ozonowanie.
Każda technologia ma różne zalety i wady, więc warto porozmawiać ze specjalistą od uzdatniania wody przed podjęciem decyzji, jaki system najbardziej przyda się w danej sytuacji.